گروه کانونی یا Focused Group چیست؟
یکی از ابزارها و مفاهیم مهم در تحقیقات بازار و بازاریابی گروه کانونی(Focused Group) است. این روش یکی از اصولیترین روشها برای شناخت مخاطبان هدف به شمار میرود. گروه کانونی این گونه تعریف میشود:
شیوهای برای جمعآوری دادههای کیفی که افراد را در قالب یک بحث و در یک گروه غیررسمی، پیرامون موضوعی خاص یا مجموعهای از موضوعات خاص وارد میکند.
هر گروه کانونی باید چهار عنصر مشخص داشته باشد که هرکدام به نوبه خود بسیار مهم و حیاتی هستند:
1- یک گروه متشکل از ۵ تا ۱۳ نفر
2- یک موضوع مشخص
3- مدیر یا گرداننده گروه
4- اطلاعات نهایی
اجرای هر گروه کانونی چند مرحله دارد:
1- تعیین موضوع مسئله: تعیین یک موضوع مشخص باعث میشود بحث به انحراف کشیده نشده و اطلاعات زیاد و پراکنده حاصل نشود.
2- آماده کردن سوالات و نوشتن راهنمای بحث: موضوع اصلی باید در قالب چند سوال (بین ۹ تا ۱۲) خلاصه شود و همچنین این سوالات اولویتبندی داشته باشند.
3- انتخاب شرکتکنندگان: شرکتکنندگان باید نماینده گروه بزرگتر جامعه هدف باشند؛ به قولی مصداق “مشت نمونه خروار” باشند. از طرفی بهتر است هیجکدام از آنها با یکدیگر آشنا نباشند.
4- انتخاب زمان و مکان مناسب: مکان و زمان باید به گونهای باشد که شرکتکنندگان با آرامش کافی بتوانند در بحثها شرکت کنند.
5- اجرای بحث گروهی: در ابتدا مقدمهای از بحث گفته شود تا شرکتکنندگان بیشتر با موضوع بحث آشنا شوند سپس سوالات با توجه به اولویت به بحث و تبادل نظر گذاشته شوند. در آخر هم بدون دخالت مدیر گروه و گرداننده بحث، آرا جمعبندی شود.
6- استخراج اطلاعات: بهتر است تا جای ممکن تمام صحبتها و یا حتی رفتار شرکتکنندگان به صورت صوتی و تصویری ضبط شود.
7- تحلیل نتایج و ارائه گزارش: تحلیل نتایج با دو هدف میتواند انجام شود: 1- تایید یا رد یک فرضیه 2- یافتن پاسخ برای پرسشها
همه روشهای سنجش و تحقیقات بازار دارای معایبی اجتنابناپذیر هستند. روش گروه کانونی نیز از این قاعده مستثنی نیست. یکی از این معایب این است که سوالاتی که در این روش مطرح میشود دارای محدودیت است، زیرا بحث پیرامون هر سوال شاید ساعتها به طول انجامد. اما از طرفی پاسخها بسیار کامل و جامع خواهند بود که این به خودی خود یکی از مزیتهای این روش است. جلوتر بیشتر در مورد مزایای این روش صحبت خواهیم کرد. یکی دیگر از معایب این روش محیطی است که در آن برگزار میشود. مثلا افراد در محل کارتان پشت یک میزگرد یا در یک کافه بحث گروهی خود را انجام میدهند. قطعا این محیط با محیطی که تصمیمات خود را در آن میگیرند متفاوت خواهد بود.
اما این روش مزایای زیادی هم دارد. از جمله:
• جذاب بودن برای شرکتکنندگان
• مقرون به صرفه بودن
• بالا بودن کیفیت دادهها
• ارزیابی سریع و ساده
• اطلاعات بی واسطه، دقیق و عمیق
آٓژانس بازاریابی موترانا، با بهرهبردن از تیم تخصصی تحقیقات بازار، خدمات ویژه و ارزندهای را ارائه میدهد.